Ολονύκτια φόρτιση, μύθοι και αλήθειες!

Πραγματικά είναι από τα θέματα για το οποίο έχουν γραφτεί ολόκληρες εγκυκλοπαίδειες στο διαδίκτυο, ενώ ακόμα και στις μέρες μας δημιουργεί μύθους και δογματισμούς. Ο λόγος φυσικά, είναι οι μπαταρίες των αγαπημένων μας κινητών τηλεφώνων και ο ορθός τρόπος φόρτισης τους. Η πιο διαδεδομένη ίσως ερώτηση που ακούγεται από τα χείλη πολλών είναι η εξής: «Μπορώ να αφήνω το τηλέφωνο μου να φορτίζει όλη την νύχτα ή με αυτόν τον τρόπο φθείρεται/καταστρέφεται η μπαταρία;»



Πιστεύουμε δεν υπάρχει άτομο που έστω και μια φορά πριν πάει για ύπνο, δεν σύνδεσε το τηλέφωνο του στο φορτιστή και το άφησε να καταβροχθίζει με βουλιμία ηλεκτρική ενέργεια μέχρι το άλλο πρωί. Το σκεπτικό είναι, να ξυπνήσουμε το πρωί και να ξεκινήσουμε την ημέρα μας με το 100% που μπορεί να μας προσφέρει η μπαταρία της συσκευής μας. Και εκεί που νομίζουμε ότι έχουμε βρει το τέλειο κόλπο, έρχεται ο μισητός φίλος μας να σπείρει την αμφιβολία μέσα μας, ενημερώνοντας μας με ύφος χιλίων καρδιναλίων ότι έτσι καταστρέφουμε την μπαταρία.

Πριν ξεκινήσουμε λοιπόν το ταξίδι μας στον κόσμο των ηλεκτρικών συσσωρευτών ή κατά κόσμο μπαταρίες, ας ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα προκαταβολικά. Ναι, μπορείτε να αφήνετε το τηλέφωνο σας να φορτίζει όλη την νύχτα. Βέβαια αυτό δεν ίσχυε πάντα και αν μείνετε μαζί μας και στο υπόλοιπο άρθρο, σας υποσχόμαστε να σας εξηγήσουμε το γιατί … .



Μπαταρίες λιθίου (Li) και μπαταρίες νικελίου (Ni)

Όσοι από εσάς μοιράζεστε μαζί μας το ψυχαναγκαστικό συνήθειο να ξεφυλλίζετε το βιβλιαράκι οδηγιών του νέου σας smartphone, θα έχετε προσέξει ότι πλέον όλες οι συσκευές χρησιμοποιούν μπαταρίες ιόντων λιθίου. Κάποια χρόνια πριν όμως μέχρι και τις αρχές του 2000, οι μπαταρίες νικελίου ήταν ο κανόνας. Οι μπαταρίες νικελίου ωστόσο έχουν ένα μεγάλο μειονέκτημα, το «φαινόμενο της μνήμης» που ίσως έχετε ακούσει ως φράση. Αυτό με απλά λόγια, σημαίνει ότι οι συγκεκριμένες μπαταρίες «θυμούνται» ως μέγιστη χωρητικότητα τους το τελευταίο σημείο που τις φορτίσαμε. Έτσι αν δεν τις φορτίζουμε τακτικά μέχρι το 100% της χωρητικότητας τους, αυτές «ξεχνάνε» την πραγματική τους χωρητικότητα και παρουσιάζουν μειωμένη απόδοση.

Το συγκεκριμένο πρόβλημα υπερκεράστηκε με τον ερχομό των μπαταριών ιόντων λιθίου, οι οποίες δεν παρουσίαζαν το προαναφερόμενο φαινόμενο. Επίσης βοήθησαν την βιομηχανία να κάνει βήματα προς τα εμπρός, καθότι είναι ικανές να κρατήσουν μεγαλύτερο φορτίο ενέργειας σε μικρότερο μέγεθος, οδηγώντας σε μικρότερες και λεπτότερες συσκευές. Επίσης διαθέτουν μεγαλύτερο κύκλο ζωής, ενώ φορτίζουν σαφώς γρηγορότερα. Είναι όλα ρόδινα λοιπόν; Σαφώς και όχι, μιας και οι μπαταρίες ιόντων λιθίου έχουν ένα μεγάλο εχθρό, την θερμότητα.



Θερμότητα, αυτός ο σιωπηλός δολοφόνος

Οι μπαταρίες ιόντων λιθίου λοιπόν αν και μας βοήθησαν σε πολλά θέματα, έχουν και αυτές τις ιδιοτροπίες τους. Δεν συμπαθούν ούτε το κρύο, αλλά ούτε και τη ζέστη. Μάλιστα χρειάζονται ένα συγκεκριμένο εύρος θερμοκρασίας για να μπορέσουν να λειτουργήσουν σωστά και να αποδώσουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Για παράδειγμα μπορούν να λαμβάνουν φορτία (να φορτίζονται δηλαδή σωστά) μόνο εφόσον η θερμοκρασία τους κυμαίνεται από 0 έως 45 βαθμούς κελσίου. Τα νούμερα αυτά μπορεί να διαφέρουν αναλόγως με τον τρόπο φόρτισης, όπως η ταχεία φόρτιση όπου λειτουργεί καλύτερα σε πιο υψηλές θερμοκρασίες.

Επίσης αν και οι μπαταρίες ιόντων λιθίου αποφορτίζονται (είτε τις χρησιμοποιούμε είτε όχι) με βραδύτερους ρυθμούς σε χαμηλές θερμοκρασίες, αυτό δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι όσο πιο χαμηλή η θερμοκρασία τόσο πιο πολύ θα «κρατήσει» η μπαταρία. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι βάζοντας μια μπαταρία στον καταψύκτη, δεν θα την αποτρέψει από το να αποφορτιστεί σιγά-σιγά.
Ένα άλλο μεγάλο θέμα, είναι το γεγονός ότι οι μπαταρίες αυτές θερμαίνονται κατά τη διάρκεια της φόρτισης τους, ενώ όσο πιο πολύ θερμαίνονται τόσο πιο γρήγορα φορτίζουν. Μόλις φορτίσουν πλήρως όμως, μετατρέπουν την επιπλέον ισχύ που λαμβάνουν από το φορτιστή σε θερμότητα, καθώς δεν έχουν άλλο τρόπο να τη διαχειριστούν. Αυτό όμως δεν θα καθιστούσε την ολονύκτια φόρτιση απαγορευτική; Ευτυχώς όχι…



«Έξυπνα» τηλέφωνα και στη διαχείριση ενέργειας της μπαταρίας

Αν και η τεχνολογία των μπαταριών που χρησιμοποιούμε την τελευταία 20ετία περίπου έχει μείνει στάσιμη, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για την τεχνολογία των συσκευών που τροφοδοτούν. Αυτή ακριβώς η εξέλιξη του λογισμικού είναι που μας έχει απαλλάξει από μία ακόμα έννοια που είχαμε στο μυαλό μας, την υγεία της μπαταρίας μας. Έτσι όταν η μπαταρία της συσκευής μας φορτίσει πλήρως, το λογισμικό αναλαμβάνει να διακόψει την περαιτέρω φόρτιση της (και άρα την υπερθέρμανση της), επιλέγοντας το ρεύμα του φορτιστή ως αποκλειστική πηγή ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο και η μπαταρία δεν θερμαίνεται υπερβολικά και εμείς έχουμε τη δυνατότητα να ξεκινήσουμε την ημέρα μας με 100% battery charge. Ωραίο, δεν συμφωνείτε;

Βέβαια αυτό μας προστατεύει από την υπερθέρμανση της μπαταρίας μας, αλλά δεν σημαίνει ότι και εμείς δεν πρέπει να βάλουμε το χεράκι μας ώστε να τη διατηρούμε ακμαία, με μερικά απλά πραγματάκια που μπορούμε να εντάξουμε στην καθημερινότητα μας.

Τρεις απλές και εύκολες συμβουλές, για μπαταρίες που χαίρουν άκρας υγείας

1. Κάθε μπαταρία ιόντων λιθίου έχει ένα πεπερασμένο κύκλο φορτίσεων-αποφορτίσεων, με κάθε τέτοιο κύκλο να αφαιρεί λίγη από τη χωρητικότητα της. Ως κύκλος φόρτισης νοείται το συγκεντρωτικό ποσοστό μέχρι η μπαταρία να φτάσει από το 0% στο 100%. Για παράδειγμα αν το τηλέφωνο σας έχει μπαταρία φορτίου 50% και τη φορτίσετε μέχρι το 100%, αυτός είναι μισός κύκλος φόρτισης. Την επόμενη ημέρα που θα κάνετε το ίδιο, θα συμπληρώσετε έναν κύκλο φόρτισης. Θέλουμε λοιπόν να μειώσουμε όσο μπορούμε αυτούς τους κύκλους φόρτισης/αποφόρτισης και για αυτό ιδανικό θα ήταν να κρατάτε το επίπεδο της μπαταρίας ανάμεσα στο 40%-80%. Φυσικά καταλαβαίνουμε ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να είναι πάντα εφικτό, αλλά μπορείτε τουλάχιστον να προσπαθείτε να μην αφήνετε την μπαταρία σας να αποφορτιστεί κάτω του 40%.

2. Μην χρησιμοποιείτε συνέχεια την ταχεία φόρτιση (fast charge). Σίγουρα είναι βολικό μέσα σε 45 λεπτά της ώρας να φορτίσουμε πλήρως την συσκευής μας, αλλά όπως προαναφέραμε η ταχεία φόρτιση συνεπάγεται και αυξημένη θερμοκρασία. Και η αυξημένη θερμοκρασία σε συχνή βάση, οδηγεί στον σίγουρο δρόμο του πρόωρου θανάτου της μπαταρίας μας.

3. Όπως ήδη είπαμε οι μπαταρίες ιόντων λιθίου δεν υποφέρουν από το «φαινόμενο της μνήμης». Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο μετρητής της συσκευής που μεταφράζει την ενέργεια της μπαταρίας σε ποσοστό επί της %, δεν μπορεί να απολέσει τις ρυθμίσεις του. Για αυτόν τον λόγο, ανά κάποια χρονικά διαστήματα αφήστε την μπαταρία να αποφορτιστεί πλήρως και μετά φορτίστε την πλήρως με το τηλέφωνο κλειστό. Εν συνεχεία ανοίξτε το τηλέφωνο και βεβαιωθείτε ότι ο μετρητής της μπαταρίας δείχνει 100%. Αυτό θα βοηθήσει ώστε να «καλιμπραριστεί» ο μετρητής της συσκευής σας.



Επίλογος

Η μπαταρία του τηλεφώνου μας, αποτελεί αναμφίβολα το σημαντικότερο μέρος της συσκευής. Άλλωστε μπορεί να έχουμε το τελευταίας τεχνολογίας smartphone με 10 πυρήνες και 8 GB RAM, αλλά χωρίς μπαταρία έχουμε ένα νεκρό κομμάτι πλαστικού ή μετάλλου. Αν και πολλοί ίσως πιστεύουν ότι η ολονύκτια φόρτιση δεν είναι και η καλύτερη πρακτική, τα στοιχεία οδηγούν στο αντίθετο επιτρέποντας μας να ξεκινάμε την ημέρα μας με το επάνω δεξιό τμήμα της οθόνης του τηλεφώνου μας να γράφει «100%».

Εσείς τι πιστεύετε για την ολονύκτια φόρτιση; Χρησιμοποιείτε αυτή την μέθοδο ή πιστεύετε ότι βλάπτει την μπαταρία; Τα παραπάνω επιχειρήματα στάθηκαν ικανά να σας αλλάξουν γνώμη;

ΠΗΓΉ